Historie van de kerk

Geschiedenis

Hoewel je je in de barok waant als je de kerk van Adorp binnenstapt, en het classicistische portaal het jaartal 1667 vermeldt, is het rechthoekige zaalkerkje ouder. De kerk stamt uit de veertiende eeuw; bakstenen die tevoorschijn komen onder beschadigd of verdwenen pleisterwerk getuigen hiervan – ze zijn van een formaat dat in de 17^e eeuw niet meer gangbaar was –, net als de vermoedelijke aanwezigheid van een sacramentsnis. Volgens een pastoorzegel uit 1409 komt is Dionysius de patroonheilige.

De kerk had twee topgevels, waarvan de oostelijke topgevel was voorzien van ramen en/of siernissen. Op de oudste wandkaart van de provincie Groningen – vervaardigd in 1678 door de gebroeders Wilhelm en Frederik Coenders van Helpen – is te zien dat de verbouwing van 1667 de kerk een ander uiterlijk heeft gegeven. Na 1667 had de kerk vermoedelijk vier ramen en alleen een westelijke topgevel.

De vrijstaande toren, die dienst deed als uitkijkposte en veste voor de bewoners van Adorp en Harssens, werd in 1794 afgebroken en vervangen door een dakruiter, met een klok afkomstig uit de kerk van Harssens (gedateerd 1618). De toren stond ten westen van de kerk en had een zadeldak dat evenwijdig liep met het kerkdak; op de zichtbare kanten zat een galmgat, getuigende een tekening uit 1643.

In het archief van de kerk is het bestek van diverse werkzaamheden te vinden. Daaruit blijkt dat de toren is versterkt en dat boven het orgel een nieuwe zoldering is aangebracht. Sinds 1667 hebben er diverse verbouwingen plaatsgevonden, zoals het dichtmetselen van noord- en zuidingang in de lange kanten en het maken van een nieuwe ingang aan de westkant. De twee meter hoge ramen werden uitgebroken en vergroot tot het huidige formaat. Om de plaatsing van de dakruiter mogelijk te maken werd een raam in de westgevel dichtgezet; om het extra gewicht op te vangen.

In de kerk zien we meubilair uit de 17e eeuw en een orgel uit 1815, die in 1899 werd omgebouwd tot een nieuw exemplaar.  In 1968 werd de kerk opgeknapt, waarna in 1990 een algehele restauratie volgde. In 1980 werd de kerk overgedragen aan de stichting.